Waterkwaliteit

Waterkwaliteit: een uitdaging

Waterbeheerders zijn samen met de landgebruiker verantwoordelijk voor schoon grond- en oppervlaktewater. De Europese Nitraatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn hierbij normstellend dan wel richtinggevend. De waterkwaliteit is de afgelopen jaren al sterk verbeterd, maar het water is nog niet overal schoon genoeg. De fysisch-chemische waterkwaliteit lijkt daarbij de laatste jaren te stageneren met als resultante een mogelijke verslechtering van de ecologische waterkwaliteit. Om effectief te sturen op maatregelen die de waterkwaliteit verbeteren, is het belangrijk om inzicht te hebben in de belangrijkste bronnen en routes van nutriënten. Als NMI hebben we gemerkt dat het niet alleen belangrijk is om inzicht te krijgen in zogenoemde hotspots en hot moments van stikstof- en fosforververliezen, maar ook om inzicht te krijgen in het handelingsperspectief van boeren om via agrarisch bodembeheer en duurzame bemesting te sturen op stabiele opbrengsten met minimale verliezen.

Waterkwaliteit: maatwerk is mogelijk

Duurzaam Agrarisch Waterbeheer gaat onder meer om het nemen van de juiste maatregelen op de juiste plek om daarmee de waterkwaliteit te verbeteren. Maatwerk staat daarbij centraal. Er zijn in Nederland honderden maatregelen beschikbaar om ingezet te worden voor een betere waterkwaliteit. Deze maatregelen kunnen worden onderverdeeld in vijf categorieën die ingrijpen op de nutriëntenkringloop op het bedrijf, de bodemkwaliteit, de routes van nutrienten of de vastlegging dan wel verwijdering ervan in het watersysteem. Om per regio effectieve maatregelen te ontwikkelen kunnen drie methoden (apart of in samenhang) worden ingezet waarbij maatregelen worden geselecteerd op basis van i) inzicht in belangrijkste hotspots en hot moments, ii) expert-kennis van landbouwadviseurs en iii) modellen die de effectiviteit van maatregelen ruimtelijk in beeld brengen.

In samenwerking met kennisinstellingen, waterschappen en adviesorganisaties werkt het NMI aan:

• Inzicht in de ruimtelijke variatie in bodemkwaliteit en bemesting door slim gebruik te maken uit gegevens uit agrarische meetnetten op perceelsniveau (publiek en privaat).
• Modelmatige gebiedsanalyses om inzicht te krijgen in transport van water en bronnen en routes van nutrienten richting grond- en oppervlaktewater.
• Ruimtelijk inzicht in handelingsperspectief voor agrarisch bodembeheer en duurzame bemesting: waar zijn welke maatregelen effectief?
• Op metingen gebaseerd inzicht in de rol van gebiedskenmerken (zoals bodem en landgebruik, slootdiepte en peilbeheer, etc.) die sturend zijn op het verlies (en retentie) van nutrienten in het bodem- en watersysteem. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van Big Data en innovatieve statistische methoden.
• Innovaties in mestbeleid om maatwerk mogelijk te maken via slimme inzet van sensoren en adviesdiensten om het agrarisch bodembeheer en de bemesting aan te laten sluiten op de bodemkwaliteit.

Contact: Gerard Ros
gerard.ros@nmi-agro.nl / 06 29513812