Mestbewerking en Waterkwaliteit: een case studie

De landbouw binnen het beheergebied van waterschap Aa en Maas staat voor de opgave om bodembeheer en bemesting zo uit te voeren dat de verliezen van stikstof en fosfor naar het watersysteem worden beperkt.

De inzet van mestbewerking biedt hiervoor potentie omdat dit het mogelijk maakt om beter te sturen op de agronomische behoefte van gewassen. In 2018 en 2019 is een studie uitgevoerd om inzicht te geven in de effecten van mestbewerking en een duurzame bemestingspraktijk op de waterkwaliteit (Ros et al., 2019).

Mestbewerking heeft potentie om de waterkwaliteit voor stikstof te verbeteren, zeker in combinatie met een bemestingsstrategie waarmee gestuurd wordt de 4xR principes: bemesten op het juiste tijdstip, met de juiste meststof, op de juiste locatie en met de juiste hoeveelheid. Via mestbewerking kan beter gestuurd worden op ‘de juiste meststof’ waarmee vervolgens de N-belasting van het oppervlaktewater met 6 tot 11% kan worden verlaagd. Hiermee kan de KRW-opgave voor de belasting vanuit de landbouw in alle vanggebieden worden gerealiseerd. Mestbewerking kan in theorie ook het risico op P-afspoeling verkleinen, maar dit vereist grote aanpassingen in de huidige bemestingspraktijk als ook een lange adem in verband met de hoge historische P-voorraad in de bodem. Duurzaam bodembeheer en de inzet van precisiebemesting maken het mogelijk om met dezelfde mestgift een hogere gewasproductie te realiseren, dan wel met een lagere mestgift de huidige gewasopbrengst te realiseren. Als resultaat daarvan zullen er minder nutriënten uit- en afspoelen naar het oppervlaktewater. De mogelijke reductie in N- en P-belasting kan oplopen tot 25% voor stikstof en tot 8% voor fosfaat.

Conclusie: De doelen voor grond- en oppervlaktewater voor wat betreft stikstof liggen binnen handbereik zodra bewerkte meststoffen op een duurzame wijze worden ingezet. Een duurzame bemestingspraktijk (lees ook: het vakmanschap van de ondernemer) is hierbij het meest sturend. De beschikbaarheid van bewerkte meststoffen geeft meer mogelijkheden om die duurzame bemestingspraktijk vorm te geven. Extra inzet is nodig om de doelen voor fosfor te realiseren.

Lees hier de samenvatting van het rapport.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Gerard Ros, e-mail gerard.ros@nmi-agro.nl, tel. 06 2951 3812